Zamkowa Góra w Dobrzykach Wyróżniony
- wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę
- Dział: Dobrzyki
- Czytany 2086 razy
- Wydrukuj
Od Redakcji:
W ub. roku ukazała się książka pt Archaeologica. Hereditas. Grodziska Warmii i Mazur. 1-pod red. Z. Kobylińskiego. W rozdziale pt: »„Wykopaliska" w archiwach - archeologia archiwalna na przykładzie wybranych stanowisk Pojezierza Iławskiego« , autorstwa Seweryna Szczepańskiego, ukazane sę materiały archiwalne dotyczące różnych, ciekawych dla archeologów, miejsc Pojezierza Iławskiego, w tym dotyczące miejscowości z gminy Zalewo: Boreczna - Mózgowa, Dobrzyk, Jaśkowa - Janik Wielkich, Urowa i Wieprza. Do artykułu wybraliśmy fragment dotyczący Zamkowej Góry w Dobrzykach. Uzupełnieniem artykułu jest Legenda o Zamkowej Górze ze zbioru legend Elizabeth Lemke przetłumaczona przez Kazimierza Madelę.
Ze źródeł archiwalnych dotyczących Dobrzyk wnioskować można o istnieniu w okolicy wsi aż trzech grodzisk. Żadne z nich nie doczekało się jak dotąd weryfikacji archeologicznej i podejrzenia dotyczące ich rzeczywistej funkcji pozostają, jak na razie, w sferze domysłów.
Ze sprawozdania landrata morąskiego z 1 stycznia 1825 roku dowiadujemy się o wzniesieniu położonym 2000 kroków na północ od Dobrzyk, 2000 kroków na wschód od wsi Jezierce (Haack) i około 1000 kroków od jeziora Ewingi (Ewing See), które miało skrywać relikty dawnego grodziska. Niedaleko znajdował się niewielki lasek świerkowy oraz osada Kobitten. Wzgórze to, dominujące nad okolicą, posiadało wysokość około 50 stóp (około 15,5 m) względem tafli jeziora Ewingi. W pobliżu przepływała rzeczka oraz biegła droga łącząca Zalewo i Matyty. Na wzniesieniu czytelne były nadal jakieś pozostałości „elementów murowanych lub fortyfikacji".
To samo miejsce (wraz z laskiem oraz osadą Kubitten), podpisane
I jako Schlossberg bei Weinsdorf Kubithen zaznaczył na swoim szkicu i porucznik Guise, wizytując niedługo po sporządzeniu powyższego sprawozdania okolice Dobrzyk.
Owa „Góra Zamkowa" przez lata wzbudzała zainteresowanie mieszkańców, o czym wspomina w swojej książce z 1887 roku Elisabeth Lemke. Fakt ten potwierdza list Brunona Eckhardta z 24 lipca 1935 roku. Odpowiadając na zapytanie dyrektora Prussia Museum w sprawie lokalizacji grodziska w okolicy Dobrzyk napisał on, że obecnie jest już ono nieczytelne w terenie, gdyż przez lata ma na nim miejsce wydobycie „żwiru i gliny" (...). Zaznaczył jednak, że jego lokalizacja odpowiada miejscu oznaczonym na planie Messtischblatt 800 jako Schanze (właściwie na planie znajdujemy opis - Burghugel).
Obecnie miejsce to jest rzeczywiście w dużym stopniu uszkodzone przez wybierzysko oraz permanentną orkę. Udało się znaleźć podczas inspekcji kilka fragmentów polepy oraz fragmenty cegieł.
Seweryn Szczepański
Legenda o Zamkowej Górze
Zamkowa Góra w Dobrzykach jest dziś tylko zwykłą cegielnią. Ale w dawnych czasach stał tam wielki zamek. Jak daleko sięga pamięć ludzka, znajdowano w tym miejscu resztki starych murów zagrzebanych w glinie. Może zamek ten uległ zniszczeniu w jakiejś wojnie, ale w żadnych księgach tego nie zapisano i nic więcej powiedzieć
0 tym nie można. Teraz znajduje się tam głęboka dziura, której dna próbowano nawet dosięgnąć długimi drągami. Ale najciekawsze z tego wszystkiego jest to, że kiedyś na Zamkowej Górze zakopanybył skarb monet. Znaleźli go dwaj ludzie, którzy od dawna już nie żyją. Nikomu o tym nie powiedzieli. Ale gdy się nagle wzbogacili, stało.się dla wszystkich jasne, z jakiego powodu. A odnalezienie tego skarbu nie było wcale trudne, jeśli w ogóle miało miejsce. Ludzie opowiadali jeszcze, że tych dwóch z całą pewnością widziało jak coś błyszczało w ziemi i zaraz tam pobiegli. A podobno monet było tak wiele, że zabrali je furmanką. Od tamtej pory upłynęło wiele czasu i ludzie mówią to
1 tamto, ale wszystko mieszają i kręcą. Tak, że jeden wie tyle, co drugi.
tłumaczenie: Kazimierz Madela
Bibliografia:
- Elisabeth Lemke: Volkstümliches in Ostpreussen 1884
- Archaeologica. Hereditas. Grodziska Warmii i Mazur. 1- pod red. Z. Kobylińskiego; WFA Zielona Góra 2013
źródło: Zapiski Zalewskie Nr 27-2014